انباز

مقدمه:

#تقلید یعنی پیروی کردن از نظرات تخصصی شخصی که علوم دینی را آموخته و وظیفه عملی انسان را بر اساس منابع دینی (قرآن و سنت) تشخیص می‌دهد.

شخصی که صلاحیت علمی چنین تشخیصی را دارد #مجتهد است و حتی اگر یک نفر از او پیروی کند، وی دارای عنوان #مرجع_تقلید می‌شود، یعنی کسی که برای تقلید (پیروی) به او مراجعه می‌شود.

یکی از شروط مرجع تقلید شدن، این است که از مجتهدهای دیگر، #اعلم و داناتر باشد، یعنی بهتر از مجتهدان دیگر بتواند #احکام_شرعی را از #آیات_قرآن_کریم و #احادیث_اهل_بیت (علیهم السلام) دریابد.

القصه:

استاد بزرگوار، حجت الاسلام علی فاضلی هیدجی از پدر بزرگوارشان، حجت الاسلام شیخ فضائل فاضلی (رحمت الله علیه) نقل می‌فرمودند:

پس از رحلت آیت الله #سید_ابوالحسن_اصفهانی (رحمة الله علیه) (1) به مردم گفتم از مرحوم آیت الله #سید_محسن_حکیم (2) تقلید کنند.

پس از مدتی به نجف سفر کردم و در صحبتی که با دوستان فاضلم داشتم، آنها گفتند «اعلم بودنِ #آیت_الله_خوئی (رحمة الله علیه) (3) شیوع بیشتری دارد، و یک علامتش درس پرجمعیت‌تر ایشان است. پس باید ایشان را معرفی می‌کردی».

نگران شدم و نهایتا خدمت مرحوم آیت الله سید محمد روحانی (4) رسیدم و ماجرا را گفتم. ایشان فرمودند: «برای تشخیص اعلمیت نه شلوغی درس کافی است، نه بیان خوش، و نه کتاب‌های علمی افراد. ملاک اصلی (و بلکه منحصر)، قوت شخص در مباحثه علمی است و از این جهت، نمی‌توان گفت آیت الله خوئی، قوی‌تر از آیت الله حکیم است. پس تقلید از هر دو درست است».

--------

پی‌نوشت:

1. سید ابوالحسن موسوی مدیسه‌ای اصفهانی (1284–1365 ه‍.ق) از مراجع تقلید بزرگ شیعه امامیه بود. وی بعد از درگذشت حسین نائینی، مرجعیت عامه شیعه را بر عهده گرفت و شاگردان زیادی پرورش داد.

2. پس از درگذشت میرزا محمدحسین نائینی (1315 ش)، برخی مقلدان او به سید محسن حکیم رجوع کردند و پس از درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی (1325ش)، مرجعیت او تثبیت شد. سید محسن حکیم پس از درگذشت سید حسین طباطبایی بروجردی در سال 1340ش، در جایگاه مؤثرترین مرجع شیعه قرار گرفت. (ویکی پدیا)

3. آیت الله سید ابوالقاسم موسوی خویی (1278-1371 ه.ق) فقیه، اصولی، مفسر قرآن، متکلم، محقق علم رجال و مرجع تقلید شیعه امامیه بود و استاد اکثر مراجع تقلید شیعی کنونی به‌شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که بین فقها و مراجع تقلید شیعه از او با عنوان (استاذُ الفقهاء و المجتهدین) یاد می‌شود. برخی از شاگردانش او را فقیه اعلم عصر غیبت تا کنون در مذهب تشیع می‌دانند.

پس از رحلت آیت الله سید محسن حکیم در سال 1349 خورشیدی او مرجع بیشتر شیعیان جهان شد و حوزه‌های علمیه فراوانی تأسیس کرد و کمک‌های بشردوستانه بسیاری را به مردم خاورمیانه و جنوب آسیا فرستاد.

4. آیت الله سید محمد روحانی (رحمة الله علیه) از برترین شاگردان آیت الله خوئی بود. هم نوشتارهای بسیار ارزشمندی از ایشان باقی مانده و هم شاگردان توانمندی تربیت کرده است.