سختی قضاوت درباره امور سیاسی


همواره در عالم سیاست، پشت پرده‌های پنهان زیادی وجود دارند که اگر رو شَوند، می‌توانند در یک لحظه، نظر محکم انسانی را بشکنند و حتی او را مخالف سرسخت لحظه پیشین خود کنند. من با تجربه و مطالعه، عبرت و درس گرفته‌ام آنچه را که زیرک‌ترها با عقل‌شان می‌یابند: آنجا که حق، صریح و آشکار رخ ننموده و در پس پرده‌ها و زیر سایه‌ها است، سکوت، بهترین سپر بلا است.

علاوه بر عقل و تجربه، پیام وحی نیز همین است:

"وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا؛ پیرو سخنی نباش که دانشی به آن نداری ..." (اسراء 36)

در احادیث متعددی هم آمده:

قِفْ عند الشبهات؛ آنجا که حق و باطل در هم می‌آمیزد و ملاک‌های تو برای تشخیص حق، کافی نیستند، توقف کن و از اقدام و قضاوت و سخن گفتن دست بکش!"

دوست عزیزی از استادی نقل می‌کرد که «دانسته‌های سیاسی چیزی است که اندکش سودی ندارد و زیاده‌اش برای ما به دست نیاید» (قلیلُه لا یَنفع و کثیرُه لا یُدرک).

پس انسان عاقل و مؤمن، مراقب گَزیده شدن دوباره از سوراخ می‌شود و در هر حرکتی، دست به عصا می‌رود. مؤمن، اسیر حوادث نمی‌شود؛ بلکه سکوت و خروش، نرمی و سختی و کندی و تندی خود را با عبرت از حوادث، در خدمت رشد خود قرار می‌دهد.